علیرضا ایزدی مدیرکل ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی در گفت‌وگو با میراث‌آریا با بیان اینکه پرونده «افطار و سنت‌های فرهنگی و اجتماعی آن» با مدیریت و پیشنهاد ایران تشکیل و به دبیرخانه یونسکو ارسال شد، افزود: پیشنهاد تدوین پرونده بصورت مشترک، به نمایندگان دائم کشورهای مسلمان از طریق سفارت و نمایندگی دائمی جمهوری اسلامی ایران در یونسکو طی نامه­‌ای به یونسکو ارسال شد و سه کشور ازبکستان، آذربایجان و ترکیه برای ثبت جهانی آن اعلام آمادگی کردند.

او با اشاره به اهمیت ثبت پرونده‌های جهانی به‌صورت اشتراکی با سایر کشورها، ادامه داد: با توجه به غنای فرهنگی در کشورمان و تعدد مواریث فرهنگی همچنین سهمیه‌­بندی اعمال شده توسط یونسکو (هر سال فقط یک پرونده)، ایران از طریق تقویت دیپلماسی فرهنگی و گسترش گفت‌وگوهای فرهنگی با سایر کشورها، موفق به ارسال پرونده­‌های متعدد شده است.

ایزدی درباره عدم حضور سایر کشورهای مسلمان در پرونده «افطار و سنت‌های فرهنگی و اجتماعی آن» به برخی دلایل از جمله سهمیه محدود کشورها برای پیشنهاد پرونده و اولویت‌بندی موضوعات، کمبود وقت، منابع مالی یا انسانی به‌منظور جمع­‌آوری مدارک پرونده اشاره و متذکر شد: این فرصت برای همه کشورها وجود دارد که در آینده به پرونده ما بپیوندند و یا حتی بصورت مستقل آن را ثبت کنند.

روزه و افطاری میان تمامی فرقه‌­ها و مذاهب اسلام مشترک است

مدیر کل ثبت آثار و حفظ و احیای میراث‌ معنوی و طبیعی با بیان اینکه روزه و افطاری میان تمامی فرقه­‌ها و مذاهب اسلام مشترک است، افزود: نحوه برگزاری مراسم افطاری و سفره‌­های افطار، بر اساس فرهنگ و جغرافیای اجتماعات مسلمان بسیار متنوع است. برگزاری مراسم افطار که با دعوت از تمامی مسلمانان، فارغ از مذهب آنها صورت می­‌گیرد باعث تحکیم وحدت، دوستی، صلح، گفت‌وگوهای فرهنگی، رفع اختلافات و تمرکز بر اشتراکات که از مهمترین اهداف کنوانسیون ۲۰۰۳ است، می‌­شود.

ایزدی با اشاره به اینکه کشورهای اسلامی و حتی اخیرا غیر اسلامی در راستای تقویت دیپلماسی فرهنگی و سیاسی خود، در سفارتخانه­‌ها، خانه­‌های فرهنگ و دیگر مراکز فرهنگی اقدام به برپایی سفره‌­های افطاری در ماه مبارک می­‌کنند، ادامه داد: این موضوع در سال­‌های اخیر آنقدر اهمیت پیدا کرده که برخی از کشورهای غیرمسلمان مانند کره، ژاپن و روسیه و غیره در سطح نخست وزیر و رئیس جمهوری، اقدام به برپایی سفره ­های نمادین افطاری می­‌کنند و حتی علاوه بر نمایندگان کشورهای مسلمان از نمایندگان سایر ادیان مانند مسیحیان و کلیمیان نیز دعوت بعمل می‌­آید.

همنشینی شیعیان و اهل سنت در ترویج یکی از زیباترین آیین­‌های مذهبی

او با بیان اینکه مردم دو کشور ترکیه و ازبکستان عمدتا اهل سنت و دو کشور ایران و آذربایجان عمدتا شیعه هستند، افزود: این پرونده به خوبی همنشینی شیعیان و اهل سنت را در معرفی و ترویج یکی از زیباترین آیین­ های مذهبی به رخ می­‌کشد. در واقع کنوانسیون ۲۰۰۳ و عناصر فرهنگی مشترک بین کشورها، ابزاری برای تقویت روابط فرهنگی، اجتماعی، مذهبی، سیاسی و حتی اقتصادی شده و پرونده افطاری مصداق بارز موارد ذکر شده است.

رمضان تنها یک آیین نه، یک فرهنگ است

ایزدی با اشاره به اهمیت ویژه ثبت جهانی افطار و سنت‌های فرهنگی و اجتماعی آن به‌عنوان یکی از مهم­ترین رسوم مسلمانان، ادامه داد: ماه رمضان که در میان ایرانیان به ماه میهمانی خدا شناخته می­ شود برای مسلمانان تنها یک آیین مذهبی نیست، یک فرهنگ است.

مدیرکل ثبت آثار و حفظ و احیای میراث‌ معنوی و طبیعی، تصریح کرد: افطار جشن مهمی است که در تاریخ و فرهنگ ایرانیان ریشه دارد و ابعاد گوناگونی از فرهنگ و زندگی روزمره آن­ها را تحت تأثیر قرار داده است.

او با بیان اینکه افطار نه تنها یک جشن دینی بلکه نمادی از انسانیت، همدلی و ارتباط اجتماعی در فرهنگ ایران است، ادامه داد: این آیین تأثیر بسزایی بر ارتباطات بین مسلمانان دارد و دارای نقش اجتماعی و فرهنگی مهمی در تمامی جوامع اسلامی، فارغ از جنسیت، قومیت، نژاد و جغرافیاست. این عنصر باعث انسجام اجتماعی، وفاق ملی، صلح، دوستی و  شادی می­ شود.

تاثیر رمضان در تقویت ارتباطات خانوادگی، همبستگی اجتماعی و ارتقای تعاملات فرهنگی

ایزدی ماه مبارک رمضان و جشن افطار را فرصتی برای تقویت ارتباطات خانوادگی و فامیلی عنوان کرد که نقش بسزایی در هم­فکری خانواده‌ها برای مواجهه با چالش­ ها و به اشتراک گذاشتن لحظات خاص زندگی دارد.

او با اشاره به اینکه ماه رمضان و جشن افطار موجب ایجاد و تقویت همبستگی اجتماعی می‌شود، ادامه داد: در این ماه مردم با اهدای کمک­‌های خیرخواهانه به نیازمندان و ایجاد حلقه­‌های اجتماعی همراه می­‌شوند. این اقدامات، احساس همبستگی و مشارکت اجتماعی را تقویت می­‌کند. بعلاوه فرهنگ افطاری مسلمانان فرصتی است برای فراهم آوردن فضای گفت‌وگو و تبادل فرهنگی که می­‌تواند منجر به درک بهتر از همدیگر و ارتقا تعاملات فرهنگی بین جوامع مختلف شود.

مدیرکل ثبت آثار و حفظ و احیای میراث‌ معنوی و طبیعی ادامه داد: زمان برگزاری افطار علاوه بر خواندن نماز به‌صورت فردی یا جمعی، فعالیت‌های مهم دیگری همچون برگزاری مراسم دعا، خواندن و نواختن موسیقی‌های مرتبط، خواندن قصه‌های اجتماعی و دینی برای کودکان، برپا کردن سفره‌های افطار با غذاهای محلی و آیینی، بازی‌های دست جمعی سنتی و معاصر، پختن غذاهای‌ آیینی و محلی، مراسم آشتی‌کنان افراد، ‌خواستگاری برای جوانان و غیره انجام می‌شود.

تشویق افراد به حفظ ارزش­‌های اخلاقی

او با بیان اینکه افطار نه تنها تعهد به اعتقادات دینی مرتبط با این ماه را به نمایش می ­گذارد بلکه موجب تقویت ارزش ­های اخلاقی می‌شود، افزود: اهمیت ایثار و احترام به دیگران در این مراسم به وضوح قابل مشاهده است. افزایش احترام به یکدیگر و تجربه همزیستی در مواقع مختلف، این ارتباطات را تقویت کرده و افراد را به اشتراک­‌گذاری ارزش­‌ها و تجربیات دینی تشویق می‌کند. یکی از مهمترین ویژگی‌های این عنصر، اطعام، اهدای البسه و کمک مالی به مستمندان و فقراست. 

ایزدی حفظ و تقویت هویت فرهنگی را از دیگر فرصت‌های این رویداد برشمرد و افزود: غذاها و سنت‌­های افطاری بازنمایی از غنا و تنوع فرهنگی ایران دارند و نقش مهمی در حفظ این هویت فرهنگی ایفا می­‌کنند.

افطار از عناصر اصیل فرهنگ ایران و موجب ترویج هویت فرهنگی

او از افطار به‌­عنوان یکی از عناصر اصیل فرهنگ ایران نام برد و افزود: این سنت می ­تواند به عنوان یک زمینه مثبت و سازنده برای تعاملات اجتماعی و فرهنگی در جامعه ایرانی عمل کند. به‌علاوه افطاری و فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی وابسته به آن که پس از سختی روزه‌داری برگزار می­ شود نقش موثری در ارتقای نشاط و شادابی مسلمانان در ایام ماه رمضان دارد.  

مدیر کل ثبت آثار و حفظ و احیای میراث‌ معنوی و طبیعی، با اشاره به ارتقای جایگاه جهانی ایران در میراث ناملموس با ثبت جهانی افطار و سنت‌های فرهنگی و اجتماعی آن، تذهیب و جشن سده، ادامه داد: در کنوانسیون ۲۰۰۳ موضوع رقابت جایز نیست و تنوع فرهنگی، احترام به میراث ناملموس جوامع و آگاهی‌­افزایی در مورد این میراث، مورد تأکید و هدف تدوین این کنوانسیون است.

انتهای پیام/